АКИДАИ МО БАР ИН, КИ ТАМОМИ АНВОЪИ БИДЪАТ ЗАЛОЛАТ МЕБОШАД

Абумутеъи Балхӣ мегўяд: "Имом Абуҳанифа гуфт: Абдуллоҳ ибни Масъуд аз Пайғамбар саллаллоҳу алайҳи ва саллам ривоят кардаанд, ки чунин фармуд: "Касе чизи ҷадидеро (дар умури дини) Ислом эҷод намояд ба ТАҲҚИҚ ҳалок гардидааст. Касе даст ба бидъат бизанад ба ТАҲҚИҚ гумроҳ шудааст ва касе гумроҳ бишавад ба дузах меравад."

 Инчунин Имом Абуҳанифа гуфтаанд: "Ҳаммод аз Иброҳим вай аз Абдуллоҳ ибни Масъуд ривоят кардаанд, ки чунин мегуфт: "Бадтарин корҳо, корҳои ҷадид (дар умури дин) мебошанд. Тамоми чунин умур бидъат ва тамоми бидъат залолат ва тамоми залолат ба дузах хоҳад рафт." (Фиқҳи Абсат)

ТАҲҚИҚ

САВОЛ:  Абумутеъи Балхӣ кист?

Ҷавоб мегем, ки яке аз шогирдони Имом Абуҳанифа мебошад, ки "Фиқҳи Абсат"-ро ва ё чуноне онро "Фиқҳи Акбар ба ривояти Абумутеъи Балхӣ" низ меноманд, аз ҳазрати Имом ривоят кардааст. Вай дар соли 115 ҳиҷрӣ ба дунё омада ва дар соли 199 ҳиҷрӣ дар сини 84 солагияш вафот кардааст.

Имом Заҳабӣ дар бораи вай гуфтаанд: "Алломатун кабируш-шаън ва локинаҳў воҳама фи забтил асар"

Яъне алломаи бузургшаън мебошад, вале дар ривояти аҳодис ваҳму хато кардааст.

Абдуллоҳ ибни Муборак нисбат ба Абумутеъ бисёр қадрдон будаанд ва вайро ба хотири илмаш икрому иҳтиром мекарданд.

Аммо аксари нуққоди ривоят, амсоли ибни Муъин, Абуҳотим ибни Ҳиббон вайро заъиф ва ҳатто баъзеҳо ўро ваззоъ гуфтаанд.

САВОЛ: Бидъат чист?

Маънои луғавии он ҷадид ва пасонпайдошуда мебошад. Аммо аз дидгоҳи маънои шаръӣ мурод аз бидъат тамоми он корҳое мебошанд, ки дар умури дин дар замони Пайғамбар саллаллоҳу алайҳи ва саллам вуҷуд надошта баъдан пайдо шудаанд.

САВОЛ:  Бидъат чӣ зарар дорад, ки бидъаткор гумроҳ мешавад ва ба дузах меравад?

Бояд гуфт, ки дин дар рўзи мисоқ ҳангоме оғоз гардидааст, ки инсонҳо ба парвардигорашон аҳду паймони бандагӣ додаанд. Тамоми ҷинси башар дар асоси он аз модар пок ба олам меояд ва дар инҷо ба бидъаҳои хатарнок, амсоли куфр, ширк, нифоқ, фисқу фуҷур ва ғайраву ҳоказо гирифтор мешавад. Дар замоне Аллоҳ таъоло ҳазрати Одамро аз биҳишт ба Замин фаровард ва Одам алайҳис-салом насли худро дар руи Замин интишор дод ҳеҷ бидъате вуҷуд надошт. Аввалин бидъати дар он замон сарзада қатли ба ноҳақ буд, ки Қобил бародари худ Ҳобилро ба қатл расонид. Ба мурури замон анвоъи бидъат афзоиш ёфт ва дар замони ҳазрати Нуҳ қавми вай бутонро ба Аллоҳ таъоло дар ибодат шарик гардонида асоси ширкро гузоштанд.

САВОЛ:  Дар замони мо кадом бидъатҳо интишор ёфтаанд?

Имом Шотибӣ раҳимаҳуллоҳ бидъатҳоро ба се навъ тақсим кардаанд: 1-Бидъати ҳақиқӣ. 2-Бидъати изофӣ. 3-Бидъати таркӣ.